فلوئوریت (فلوئورین)

 

    نام این کانی که به فلوئوراسپار نیز معروف است از واژه یونانی به معنی جریان یافتن گرفته شده است و دلیل آن نیز ذوب شدن سریعتر این کانی نسبت به سایر کانیها است. فلوئورین با ترکیب شیمیایی CaF2 در گروه هالیدها قرار داشته و به رنگهای زرد، سبز، بنفش، آبی، صورتی، قهوه ای، سیاه و بی رنگ دیده می شود.

 

    محیط تشکیل فلوئوریت

 

    فلوئوریت همراه با رگه های هیدروترمالی و در کنار کانیهایی مثل گالن، اسفالریت، کوارتز، کلسیت، باریت و نقره تشکیل می شود . عیار این رگه ها بین 25 تا 65 درصد است. این کانی همچنین با سنگهای آذرین درونی از نوع اسیدی مثل گرانیت، گرانودیوریت و پگماتیت دیده می شود . فلوئوریت ممکن است در کنار چشمه های آب معدنی با حرارت خیلی بالا نیز تشکیل شود . فلوئوریت به صورت استراتیفورم (چینه سان) در داخل سنگهای کربناته دیده می شود (امریکا و مکزیک ). کانسارهای فلوئوریت همراه با سنگهای آلکالن، فوق آلکالن و کربناتیت نیز مشاهده می شود . فلوئوریت می تواند پس از شستشوی سایر کانیهای موجود در سنگهای فلوئورین دار به صورت غنی شده و بر جای مانده تشکیل شود.

 

     کاربردهای فلوئوریت

 

    فلوئوریت توسط یونانیان قدیم برای ساخت ظروف تزئینی مثل فنجان، لیوان و سطح میزها استفاده می شده است . سه مصرف عمده فلوئورین در صنایع تولید اسید فلوئوریک (HF)، سرامیک و متالورژی است . بیش از 50 درصد تولید کانی فلوئوریت در جهان در صنایع شیمیایی و برای تولید اسید هیدروفلوئوریک مصرف می شود .

 

    خلوص این نوع فلوئوریت باید حداقل 97 درصد باشد. حدود 40 درصد تولید فلوئوریت نیز به عنوان کمک ذوب د ر صنایع ذوب فلزات به کار برده می شود . عیار این نوع فلوئوریت باید 60 درصد باشد . میزان مصرف فلوئوریت در این صنعت بین 1 تا 10 کیلوگرم در تن است . فلوئوریت باعث روانی بیشتر سرباره شده و موجب سهولت انتقال گوگرد و فسفر به سرباره می گردد.

 

    از فلوئوریت در ساخت شیشه ، فایبرگلاس ، عدسی و مواد آرایشی استفاده می گردد. در صنایع کوزه گری، میناکاری و سرامیک نیز از این کانی استفاده می شود . خلوص این نوع فلوئوریت بین 95 تا 96 درصد است. از فلوئوریت برای تهیه کریولیت صنوعی Na3AlF6 که برای ذوب آلومینیم اساسی است استفاده می شو د. فلوئوریتهای خوش رنگ و شفاف می توانند به عنوان کانی زینتی مورد استفاده قرار گیرند.

 

    کشورهای تولیدکننده

 

    از کشورهای تولیدکننده فلوئوریت می توان به مکزیک، شوروی سابق، افریقای جنوبی، و تولید جهانی فلوئوریت در سال 1996 درچین، فرانسه، انگلستان، هند، ایتالیا، مغولستان، آلمان و امریکا اشاره نمود. در ایران نیز چند معدن فلوئوریت وجود دارد که تولیدات آنها اغلب به کارخانه های ذوب فلزات مثل ذوب آهن اصفهان منتقل می شود . از جمله این معادن می توان به معادن فلوئوریت در استانهای اصفهان، خراسان و سمنان اشاره نمود.

با تشکر و احترام